Απλά και χρήσιμα Του Δ. Καρδαράκου Dip. A.M in ed.

Ισότητα ευκαιριών στην εκπαίδευση

Ισότητα ευκαιριών σημαίνει πως σε όλα τα μέλη μιας ευνομούμενης πολιτείας δίνονται ίσες δυνατότητες να εισέλθουν σε οποιοδήποτε επάγγελμα ή κοινωνική τάξη. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο καθένας μπορεί να διαλέξει οποιαδήποτε κοινωνική θέση, αλλά να του δίνεται ίση ευκαιρία με τους άλλους να αγωνιστεί επάξια για την κατάκτηση οποιασδήποτε θέσης. Μιλώντας για ίσες ευκαιρίες εννοεί κανείς ένα κοινωνικό σύστημα στο οποίο όλα τα μέλη του μπορούν να πιάσουν μια θέση ανάλογα με την αξιοσύνη τους και όχι σύμφωνα με τον οικογενειακό τους πλούτο, την κληρονομιά τους, τις πολιτικές του πεποιθήσεις ή τα ιδιαίτερα φυλετικά τους χαρακτηριστικά.
Η ιδεολογία των ίσων ευκαιριών εκλαμβάνει το κάθε άτομο να παίρνει μέρος σε έναν αγώνα δρόμου στον οποίον υπάρχει κοινή γραμμή εκκίνησης, αλλά στο τέρμα καταλήγει με διαφορετική σειρά. Αυτό έχει αξία, όταν όλοι ξεκινούν από την ίδια αφετηρία και όταν ο αγώνας είναι δίκαιος.
Η παιδεία έχει συχνά θεωρηθεί ως το μέσο που εξασφαλίζει σε όλα τα μέλη μιας κοινωνίας να ξεκινούν από την ίδια γραμμή αφετηρίας.
Στο δημόσιο σχολείο διαφορές κοινωνικών και φυλετικών τάξεων εξαφανίζονται, καθώς σε όλους παρέχονται ίσες εκπαιδευτικές ευκαιρίες. Αυτός ήταν ο κυριότερος λόγος που υποστηρίχθηκε ιδιαίτερα ο δημόσιος χαρακτήρας της παιδείας από προηγούμενους αιώνες. Ένα κοινό σχολείο για πλούσιους και φτωχούς χρηματοδοτούμενο από την πολιτεία θεωρήθηκε ως μια δημοκρατική λύση, που αποφεύγοντας τα σχολεία ελίτ, θα παρείχε ίσες ευκαιρίες σε όλους.
Ακόμη και για το κοινό αυτό σχολείο διατυπώθηκαν αντιρρήσεις, αφού τα παιδιά των πλουσίων οικογενειών διαθέτουν ευνοϊκότερο οικογενειακό περιβάλλον για μάθηση με πλήθος βιβλίων και άλλων μέσων, με δυνατότητες μορφωτικών επισκέψεων και ιδιαίτερων μαθημάτων στο σπίτι. Η αλήθεια είναι ότι όλα τα κράτη της υφηλίου, εκτός ακόμη ελάχιστων, καθιέρωσαν υποχρεωτική για όλους και με δημόσια δαπάνη την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Για να μη φαίνονται οι διαφορές των μαθητών στην ενδυμασία τους ανάλογα με την κοινωνική τάξη που προέρχονταν καθιερώθηκε η κοινή σχολική ενδυμασία. Αυτό όμως θύμιζε περισσότερο στρατό και όχι ελεύθερη εκπαίδευση. Με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των γονέων εγκαταλείφθηκε η ομοιόμορφη μαθητική στολή στα σχολεία. Σ’ αυτό βοήθησε και η μόδα απλών ειδών ένδυσης που άφησε πίσω εξεζητημένες φορεσιές.
Ο Χάρτης των δικαιωμάτων του παιδιού ορίζει σαφώς πως κανένα παιδί, οποιασδήποτε καταγωγής, δεν πρέπει να στερηθεί παιδείας από τον τόπο που βρέθηκε και διαμένει, ακόμη κι αν οι γονείς του δεν φέρουν την υπηκοότητα του κράτους που βρίσκονται.
Στις ανοιχτές κοινωνίες, όπου η ιδιωτική πρωτοβουλία υιοθετείται ως παράγοντας οικονομικής ελευθερίας, συνυπάρχουν ιδιωτικά και δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα με τον περιορισμό να ακολουθούν τα ίδια αναλυτικά προγράμματα και να επιδιώκουν τους ίδιους παιδευτικούς σκοπούς.
Στα ιδιωτικά σχολεία αναπόφευκτα προσφεύγουν παιδιά γονέων με οικονομική δυνατότητα, αλλά τα μαθήματα, τα ωράρια, και γενικά η λειτουργία τους ελέγχεται από τους ίδιους επιβλέποντες του δημοσίου.
Τα ιδιωτικά σχολεία με την ιδιαίτερη φροντίδα των ιδιοκτητών τους,. πρέπει να γίνονται παράδειγμα στα δημόσια για εκσυγχρονισμό, ώστε να μην υπολείπονται και να μην παρατηρούνται διαφορές στη λειτουργία τους, αλλά και τα ιδιωτικά να είναι σύμφωνα με τις κρατούσες παιδαγωγικές αρχές.

*Κάπου κάτι διάβασα και μου έμεινε
Επιστήμη, χωριζομένη αρετής πανουργία τις φαίνεται.