19.6.2009 Τοπική Αυτοδιοίκηση και Υγεία-Θεσμικά προαπαιτούμενα και πρακτικές συνέπειες

Εισήγηση του Κώστα Λαλένη στην διημερίδα τουΑ.Σ.Δ.Α.
«Υγεία στη δυτική Αθήνα. Πρώτα ο πολίτης».



Θα προσπαθήσω στον χρόνο που έχω στην διάθεσή μου να αναλύσω τις θέσεις μου για τον ρόλο που μπορούν και πρέπει να διαδραματίζουν οι τοπικές αρχές στην προστασία και την προαγωγή της καλής σωματικής και ψυχικής υγείας των πολιτών, κάνοντας χρήση της διπλής ιδιότητάς μου σαν μέλους της ΤΑ και ιατρού.
Πρέπει επιτέλους να αποφασίσουμε σ αυτή την χώρα, ποιος θέλουμε να είναι ο ρόλος της ΤΑ .
Θεωρώ ότι ο ρόλος της ΤΑ είναι πολύ ευρύτερος από αυτόν του «τοπικού παραρτήματος», της κεντρικής κρατικής μηχανής που δυστυχώς έχει έως σήμερα.
Εάν δεν το συνομολογήσουμε και δεν το αποφασίσουμε και δεν το διεκδικήσουμε με κάθε τρόπο, τότε οι όποιες ατέρμονες συζητήσεις ,συνέδρια, ημερίδες και δεν ξέρω τι άλλο θα είναι απλώς επικοινωνιακές καρικατούρες και θα λαμβάνουν χώρα μονάχα για την προβολή κάποιων για την λαγνεία των εντυπώσεων και της ατάκας αδιαφορώντας για το εάν τα πράγματα που τελικά λέγονται είναι χιλιοειπωμένα, βαρετά, επαναλαμβανόμενα και χωρίς καμιά ουσία.

Η Τ.Α. αποτελεί το πρώτο κύτταρο της δημοκρατίας, τον χώρο που ο πολίτης βιώνει καθημερινά την δημοκρατία και το κρίσιμο πεδίο εκδήλωσης της άσκησης της λαϊκής κυριαρχίας.
Είναι η ομπρέλα πάνω από ένα σύνολο ανθρώπων, η οποία διοικεί και διαμορφώνει το περιβάλλον μέσα στο οποίο το σύνολο αυτό των ανθρώπων καλείται να επιβιώσει και να αναπτυχθεί.
Κατέχοντας αυτό τον σημαντικό ρόλο η ΤΑ οφείλει να λειτουργεί σαν φύλακας και σαν αρωγός στην προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας των πολιτών γιατί η καλή σωματική και ψυχική υγεία συμβάλλει στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη καθώς και την ευημερία του ανθρώπου.
Είναι φανερό ότι ένα σύνολο από υγιείς σωματικά και ψυχικά δυνατούς πολίτες αποτελεί το θεμέλιο για μια δυνατή ΤΑ και κατ επέκταση μια δυνατή κοινωνία.
Η Ευρωπαϊκή ένωση περιλαμβάνει περισσότερους από 90.000 οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, αριθμός που αυξάνεται με την διεύρυνση.
Πρόκειται για βασικές μονάδες διαχείρισης της κοινοτικής ζωής τόσο στις αγροτικές όσο και στις αστικές περιοχές.
Το μέγεθος των αρμοδιοτήτων της ΤΑ καθώς και η εγγύτητά της στις ανάγκες των πολιτών την καθιστούν βασικό εταίρο, ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της Ευρωπαϊκής στρατηγικής μεταξύ των άλλων τομέων και στους τομείς κοινωνικής φροντίδας και υγείας.
Παρά τις διαφορές από χώρα σε χώρα, η σημασία των λειτουργιών που επιτελεί η ΤΑ αντικατοπτρίζεται στο ποσοστό των δημοσίων δαπανών τις οποίες διαχειρίζεται. Το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από 3,8 % του ΑΕΠ στην Πορτογαλία μέχρι 33,5% στην Δανία.
Επιπλέον στην Δανία, Φιλανδία, το Βέλγιο την Ολλανδία, και την Σουηδία, η ΤΑ διαχειρίζεται συνολικά προϋπολογισμό που υπερβαίνει τον προϋπολογισμό τον οποίο διαχειρίζεται η κεντρική κυβέρνηση.
Στη χώρα μας προσπαθούμε με τα «ψέματα» χωρίς πόρους να στήσουμε δράσεις για κοινωνική
Πολιτική και υγεία.

Φίλες και φίλοι,
Οι οργανισμοί ΤΑ από την φύση τους βρίσκονται πιο κοντά στον πολίτη από ότι η κυβέρνηση, αυτό και μόνο τους καθιστά περισσότερο αρμόδιους αλλά κυρίως περισσότερο ικανούς να ασκούν κοινωνική πολιτική και πολιτική υγείας τουλάχιστον στο επίπεδο της καθημερινότητας.
Πολιτική ουσιαστική, προσανατολισμένη στις ανάγκες και τα προβλήματα των κατοίκων.
Ο δήμος αποτελεί τον πρώτο δέκτη κοινωνικών προβλημάτων, λόγω άμεσης επαφής με τον δημότη. Βρίσκεται κοντά του αμέσως σχεδόν μετά την γέννησή του με τους δημοτικούς βρεφικούς και παιδικούς σταθμούς, μέχρι και τα γεράματά του, με τα Κέντρα Απασχόλησης Ηλικιωμένων. Βρίσκονται όμως κυρίως κοντά στα αδύναμα μέλη της κοινωνίας, δείχνοντας το ανθρώπινο τους πρόσωπο, παρέχοντας στήριξη σε οικογένειες σε δύσκολες στιγμές, αλλά και με αξιόλογα προγράμματα όπως το «βοήθεια στο σπίτι» και προγράμματα για ΑΜΕΑ

Μετά την εισαγωγή μου αυτή για τον ρόλο της ΤΑ στις τοπικές κοινωνίες κυρίως από την οπτική γωνία της κοινωνικής πολιτικής και προσφοράς, που είναι ένα τεράστιο θέμα και που κατά την άποψή μου, κυρίαρχο, γιατί στοχεύει και ακουμπά τον άνθρωπο και για το οποίο προτείνω να γίνει ανάλογη συζήτηση μέσα από την οποία θα δούμε σε πιο σημείο βρισκόμαστε και που θέλουμε να πάμε,
Θα προσπαθήσω να απαντήσω στο ερώτημα.
Έχει τη δυνατότητα η ΤΑ να ασχολείται με την Υγεία;
Η απάντηση είναι και μπορεί και πρέπει!

Με ποιό τρόπο θα το κάνει; Πως δηλαδή μπορεί ο δήμος να προστατεύσει την υγεία των πολιτών;

Εάν υποβάλλω φίλες και φίλοι το ερώτημα ¨Τι είναι υγεία; Από τι εξαρτάται και ποιες είναι οι πραγματικές υπηρεσίες υγείας; Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι δεν θα πάρω μια ολοκληρωμένη απάντηση.
Θα ξεκινήσω από τον ορισμό της υγείας γιατί δεν είναι τόσο αυτονόητος όσο φαίνεται.
Ως υγεία λοιπόν ορίζεται η δυναμική κατάσταση που περιλαμβάνει την φυσική, πνευματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία [ και όχι απλώς την απουσία νόσου η αναπηρίας]
Η υγεία μπορεί να είναι καλή η κακή .
Ως καλή υγεία νοείται η σωματική, συναισθηματική, πνευματική, και κοινωνική ικανότητα του ατόμου να αντιμετωπίσει ικανοποιητικά το συνηθισμένο περιβάλλον.
Η υγεία κατά την υγειονομική νομοθεσία [δηλ. νομικά], είναι έννομο αγαθό του προσώπου, χαρακτηριστικό της ευεξίας που του παρέχει η αίσθηση της αποτελεσματικής ανταπόκρισης των σωματικών, ψυχικών, διανοητικών, λειτουργιών του, στα ερεθίσματα του φυσικού και κοινωνικού του περιβάλλοντος.
Βλέπουμε λοιπόν και μόνο από τους ορισμούς της ΠΟΥ και της υγειονομικής νομοθεσίας προκύπτει αβίαστα η απάντηση ότι η ΤΑ μπορεί και πρέπει να ασχοληθεί με την υγεία των πολιτών της.
Οι προϋποθέσεις της καλής υγείας σύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι:
• Απελευθέρωση από τον φόβο του πολέμου.
• Ίσες ευκαιρίες για όλους
• Ικανοποίηση βασικών αναγκών, όπως καλή διατροφή, βασική εκπαίδευση, νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής, αξιοπρεπής κατοικία, και περιβάλλον, ασφαλής και εξασφαλισμένη εργασία .

Οι υπηρεσίες αντιμετώπισης της ασθένειας, είναι οι γιατροί, οι νοσηλευτές, τα νοσοκομεία, τα φάρμακα, οι θεραπείες. Αυτές ονομάζονται υπηρεσίες υγείας.
Στην πραγματικότητα οι υπηρεσίες υγείας είναι αυτές που ασχολούνται με την πρόληψη και την συμβουλευτική.
Η καλύτερη αντιμετώπιση της ασθένειας είναι να χρειαζόμαστε όλο και λιγότερο τις υπηρεσίες που ανάφερα.
Η μεγαλύτερη ισότητα απέναντι στην ασθένεια είναι η υγεία!
Είναι περισσότερο από φανερό ότι η υγεία δεν είναι κάτι που αφορά μόνο τους ειδικούς επιστήμονες της ιατρικής είτε τους τεχνοκράτες της υγείας, ούτε μόνο την πολιτική του υπουργείου υγείας, αλλά άπτεται και εξαρτάται από γενικότερες πολιτικές που εφαρμόζονται τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.
Τις τελευταίες 10ετίες το προσδόκιμο επιβίωσης αυξήθηκε θεαματικά και θεωρούμε ότι αυτό οφείλεται κυρίως στην πρόοδο της ιατρικής επιστήμης.
Εχει όμως αποδειχθεί από ερευνητές ότι μόνο το 10% οφείλεται στην ιατρική πρόοδο, ενώ το 90% οφείλεται σε άλλους παράγοντες και κυρίως στην βελτίωση των κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών.
Παρ΄όλα αυτά όμως-στον βωμό του κέρδους- σπαταλιόνται τεράστια ποσά σ αυτό το 10%, δισεκατομμύρια ευρώ στα φάρμακα και στις διαγνωστικές εξετάσεις, στα νοσοκομεία και ελάχιστα ποσά διατίθενται αναλογικά σε αυτό το 90% που αφορά στην βελτίωση της ποιότητας ζωής και στην πρόληψη.
Δεν μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για υγεία σε μια κοινωνία που γίνεται ολοένα και ποιο άνιση με ανεργία , φτώχεια, και ανασφάλιστη εργασία, με μεταναστευτικές πολιτικές, που παραπέμπουν στον μεσαίωνα.
Δεν μπορούμε να μιλάμε για υγεία όταν στόχος μας είναι η «ανάπτυξη», δηλαδή τα κέρδη των πολυεθνικών.
Δεν μπορούμε να μιλάμε για υγεία με περιβαντολογική πολιτική που καταστρέφει το περιβάλλον, με ρύπανση, με ένα μοντέλο πόλεων που παράγουν βαρβαρότητα, είναι αφιλόξενες, χωρίς η με ελάχιστο πράσινο και ελεύθερους χώρους.
Σήμερα οι πόλεις μας στην πλειονότητά τους, αντί να βοηθούν τον πολίτη, αντί να τον κάνουν να νοιώθει όμορφα, τον καταπιέζουν Η ασχήμια, οι συμφορήσεις ,η καταστροφή του τοπίου κάνουν τις πόλεις μας απωθητικές. Και να σκεφθεί κανείς ότι η πόλη είναι ταυτόσημη με την πρωταρχική έννοια του πολιτισμού. Στην αρχαιότητα οι Ελληνες μέσω των πόλεων επικοινωνούσαν και εκπολίτιζαν η εξελλήνιζαν τον υπόλοιπο κόσμο.
Με άλλα λόγια, η ανισότητα στην υγεία σήμερα είναι παράγωγο της ανισότητας που παράγει ο καπιταλισμός και ο αγώνας της ΤΑ και η συνεισφορά της στην υγεία είναι ακριβώς η ανατροπή αυτού του συστήματος.
Είναι ο αγώνας για αξιοπρεπή κατοικία για όλους, για εργασία, με αξιοπρεπείς αμοιβές και ασφάλιση, αλλά και αξιοπρεπείς συντάξεις με «ανθρώπινα» όρια ηλικίας.
Είναι ο αγώνας για περισσότερο πράσινο, περισσότερους ελεύθερους δημόσιους χώρους, και την προστασία τους, από την επιδρομή των καταπατητών και των επιχειρηματιών.
Σύμφωνα λοιπόν με όσα προανέφερα, προκύπτει ότι μπορεί η ΤΑ να παρέμβει αποτελεσματικά
Στο θέμα της υγείας με συγκεκριμένους τρόπους.
Πρέπει να προσπαθεί να εξασφαλίσει στους κατοίκους της όλες εκείνες τις συνθήκες που προάγουν την καλή υγεία, και να πολεμά όσα βλάπτουν την υγεία και δυστυχώς είναι πολλά στις πόλεις που ζούμε σήμερα.
Π.χ.
• Στην πυκνή δόμηση μπορούμε να απαντήσουμε με μείωση του συντελεστή δόμησης.
• Να προασπίσουμε τους ελεύθερους δημόσιους χώρους πράσινου που βελτιώνουν το μικροκλίμα της περιοχής.
• Να παρέμβουμε στον αστικό ιστό με δράσεις που διευκολύνουν την βάδιση, την φυσική άσκηση όλων των ηλικιών, την χρήση ποδηλάτου.
• Απομάκρυνση των κεραιών κινητής τηλεφωνίας
Και μια σειρά από άλλες παρεμβάσεις στο θέμα της υγείας όσον αφορά την πρόληψη και την αγωγή υγείας.
Τα δημοτικά ιατρεία που στήνονται σε πολλούς δήμους με ένα πιεσόμετρο και ένα στηθοσκόπιο, χωρίς σχεδιασμό και χωρίς αποτελεσματικότητα, αφού δεν συνδέονται με ένα νοσοκομείο δεν προσφέρουν ουσιαστικά τίποτε..
Οι δήμοι μπορούν να παρέμβουν σε θέματα υγείας, με ΝΠΔΔ που τα διοικητικά τους συμβούλια και το ανθρώπινο δυναμικό τους θα αποτελείται από υγειονομικούς, τεχνοκράτες υγείας, αλλά και από άλλους ειδικούς, όπως πολεοδόμους, γεωπόνους, βιολόγους κλπ.
Σε αυτά τα ΝΠΔΔ που θα είναι «κέντρα προληπτικής ιατρικής, αγωγής υγείας και συμβουλευτικής», μπορούν να λειτουργούν ιατρεία, υπέρτασης, υπερλιπιδαιμίας, καρδιαγγειακού κινδύνου, άνοιας, οστεοπόρωσης, προαθλητικού ελέγχου, σακχαρώδους διαβήτου, παχυσαρκίας, διατροφικής υποστήριξης, προγράμματα πρόληψης, καρκίνου του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, κάπνισμα, αλκοολισμός, εμβολιασμοί, προστασία ευπαθών πληθυσμών, [παιδιά, υπέργηροι, μετανάστες, άνεργοι].
Η πρόληψη λοιπόν αποτελεί τον κυριότερο λόγο ύπαρξης υπηρεσιών υγείας από την ΤΑ και γιαυτό πρέπει να διεκδικήσουμε από την πολιτεία την αναγνώριση αυτού του ρόλου αλλά και την θεσμοθέτηση των πόρων για την άσκηση αυτού του έργου.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να υλοποιείται από το αντίστοιχο ΝΠΔΔ όπως προανέφερα με την ύπαρξη από κάτω, ιατρείων η κέντρων υγείας αστικού τύπου και με δίκτυο βοήθειας και νοσηλείας στο σπίτι, ανά δημοτικό διαμέρισμα.
Το πρόγραμμα διοικείται κεντρικά από τον δήμο αλλά αποκεντρώνεται σε κάθε δημοτικό διαμέρισμα για μεγαλύτερη ευελιξία και στενή επαφή με τον δημότη.
Χρηματοδοτείται από τα ασφαλιστικά ταμεία, όσον αφορά τους ασφαλισμένους, και από προνοιακούς δημοτικούς πόρους για τους ανασφάλιστους.

Φίλες και φίλοι, αγαπητοί συνάδελφοι,
Πόσο έτοιμοι είμαστε για όλα αυτά; Συμφωνούμε όλοι για την προάσπιση του περιβάλλοντος
Και την δραματική αύξηση του πράσινου; Για την ποιο ανθρώπινη ζωή στην πόλη;
Ασφαλώς θα απαντήσετε ναι.
Πάμε λοιπόν να δούμε είναι έτσι στην πράξη;
Να καταθέσω τις προσωπικές εμπειρίες από τον δήμο Περιστερίου. Είμαστε η πόλη με το λιγότερο πράσινο στο λεκανοπέδιο. Παρόλα αυτά κόβονται δένδρα, αφαιρείται πράσινο και αντικαθίστανται από εκατοντάδες σιδεροκολώνες με φωτιστικά σώματα, από μαρμαροστρώσεις και πλακοστρώσεις.
Αυτές οι παρεμβάσεις επιβαρύνουν το μικροκλίμα, και δεν συμβάλλουν στη μείωση της υπερθέρμανσης ,αντίθετα λειτουργούν σαν θερμοσυσσωρευτές.
Πρόσφατα, εγκαινιάστηκε ένα τέτοιο έργο το οποίο κόστισε περίπου 450.000 ευρώ διερωτώμαι
Εάν το ποσό αυτό διατίθετο είτε άμεσα σε πολιτικές υγείας, είτε για την βελτίωση του περιβάλλοντος πα έπιανε περισσότερο «τόπο»;
Και είναι δεν είναι προνόμιο μόνο της δημοτικής αρχής του Περιστερίου αυτή η πολιτική αντίληψη, όπου στην agenta οι πολιτικές υγείας βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις, ενώ αντίθετα σπάταλες σε πολιτικές βιτρίνας και εντυπωσιασμού που επιβαρύνουν το περιβάλλον είναι σε προτεραιότητα διότι αποδίδουν στην «διαιώνιση της εξουσίας και τα εξ αυτής οφέλη»
Επιτέλους τι υπηρετούμε, τον πολιτικό και ατομικό μας Ναρκισσισμό; Την επικοινωνιακή μας εικόνα; το κοινωνικό σύνολο; Η άλλες σκοπιμότητες; Μπορούμε να δώσουμε ειλικρινή απάντηση;
Προσωπικά πιστεύω στον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της ΤΑ . Αυτές τις θέσεις μου εξέθεσα στην τοπική κοινωνία ως υποψήφιος δήμαρχος .Πρέπει να ομολογήσω ότι υπήρξε δυσκολία να γίνουν κατανοητές οι προτάσεις που αφορούν την κοινωνική πολιτική και την προαγωγή υγείας και να αφομοιωθούν από τους πολίτες όχι διότι είναι έννοιες δύσκολες αλλά γίνονται δύσκολα πιστευτές. Με άλλα λόγια δεν μπορούμε να πείσουμε τον δημότη ότι πραγματικά ενδιαφερόμαστε γι’ αυτόν, έχει χαθεί η εμπιστοσύνη και όχι άδικα.

Σήμερα όμως οι πολιτικές αυτές, με την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση, είναι επίκαιρες παρά ποτέ και είμαι βέβαιος ότι και κατανοητές θα είναι και πολύ περισσότερο καλοδεχούμενες.

Σε ότι με αφορά παραμένω σταθερά προσηλωμένος σε αυτές τις πολιτικές και αυτές τις πολιτικές θα ζητήσω να εγκρίνουν οι πολίτες του Περιστερίου τον Νοέμβριο του 2010

Οι νοσοκομειακές μονάδες δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης [ Αττικό, Γ.Ν.Νίκαιας, Νοσ. Αγ.Βαρβάρας] και ένα παιδιατρικό που πρέπει η δυτ.Αθήνα να απαιτήσει, θα πρέπει να συνδεθούν με ένα διαδημοτικό δίκτυο υγείας των ΟΤΑ των δήμων της περιοχής και τις μονάδες υγείας του Ι.Κ.Α σε ένα κοινό πρόγραμμα για την υγεία των κατοίκων των περιοχών.

Ποια όμως ήταν μέχρι πρόσφατα η σχέση του Ελληνικού Κράτους με τους ΟΤΑ;
Η παραδοσιακή συγκεντρωτική διοικητική κουλτούρα της Κεντρικής διοίκησης, εξέφραζε μια δυσπιστία για την σκοπιμότητα μεταβίβασης ουσιαστικών λειτουργιών στους ΟΤΑ και θεωρούσε τον θεσμό της ΤΑ υποδεέστερο, επικουρικό, λιγότερο φερέγγυο και περισσότερο ευάλωτο σε πελατειακού τύπου σκοπιμότητες.
Ο ασφυκτικός κλοιός της Κεντρικής διοίκησης εκδηλώνονταν με τον περιορισμό της ΤΑ σε ένα στενό πλαίσιο διοικητικών αρμοδιοτήτων με ελάχιστους και πλήρως ελεγχόμενους οικονομικούς πόρους. Αυτό ήταν και το παραδοσιακό πρόβλημα του θεσμού.
Σήμερα τα πράγματα άλλαξαν προς το καλύτερο αλλά όχι όπως στα επίπεδα της Ε.Ε, όπου τα περισσότερα κράτη - μέλη θεωρούν την ΤΑ και ιδίως τους δήμους, εταίρους όχι μόνο όσον αφορά την υλοποίηση ενεργών μέτρων, αλλά και όσον αφορά την υιοθέτηση πολιτικών έναντι μιας σειράς προβλημάτων τα οποία επηρεάζουν την απασχόληση, την υγεία και την κοινωνική συνοχή.
Στις κάτω χώρες π.χ. οι δήμοι είναι υπεύθυνοι για την επανένταξη πολιτών οι οποίοι δεν διαθέτουν άλλα εισοδήματα εκτός των επιδομάτων των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης.
Αγαπητοί φίλοι,
Ο δρόμος της αναβάθμισης του ρόλου της ΤΑ στην άσκηση πολιτικών υγείας είναι μακρύς και περνά μέσα από την αποκέντρωση.
Την αποκέντρωση όχι όπως την εννοούμε στην χώρα μας σαν ένα διοικητικό σύστημα.
Η αποκέντρωση είναι βαθιά πολιτική και πολιτισμική έννοια. Σημαίνει να δημιουργείς πεδία ευθύνης και όχι πεδία εξουσίας. Τέτοια πεδία πρέπει να δημιουργηθούν στους ΟΤΑ, με ανθρώπους που έχουν συναίσθηση της ευθύνης τους και του έργου που επιτελούν και με οργανισμούς προσανατολισμένους σε νέες αντιλήψεις, με νέους τρόπους λειτουργίας. Με προσήλωση στην αποστολή τους.
Τα διοικητικά σχήματα έρχονται στην συνέχεια για να υπηρετήσουν την αποκέντρωση.
Σε μια τέτοια προοπτική η κεντρική εξουσία έχει ρόλο μόνο ως συντονιστής των διαδικασιών και εγγυητής της εύρυθμης λειτουργίας τους.
Όλα αυτά όμως απαιτούν πολιτική βούληση για να υλοποιηθούν. Πολιτική βούληση και πίστη στην αποκέντρωση ως τον μόνο δρόμο για να γίνει η χώρα μας ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος.
Ένα κράτος που θα νοιάζεται για τους πολίτες του και θα τους προσφέρει υψηλό επίπεδο υπηρεσιών υγείας και κοινωνικών υπηρεσιών.
Ένα κράτος που θα φροντίζει τις αδύναμες ομάδες μέσα από την ΤΑ, στα πλαίσια μιας κοινωνίας που θα λειτουργεί με αρχές αλληλεγγύης και όχι βολέματος ή επιβολής των κανόνων του χρήματος και της «ελεύθερης αγοράς».
Ήρθε η ώρα ο ηττημένος θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης να πάρει την ρεβάνς και αυτό θα γίνει αγαπητοί φίλοι, αγαπητοί συνάδελφοι, αγαπητέ Πρόεδρε του ΑΣΔΑ με την ισχυρή διεκδίκηση όλων εμάς των ανθρώπων που πιστεύουμε στην τοπική αυτοδιοίκηση και την υπηρετούμε ανιδιοτελώς ή τουλάχιστον έτσι θα’ πρεπε να’ ναι διότι αλλιώς θα είμαστε υπεύθυνοι και υπόλογοι έναντι των τοπικών κοινωνιών που δεν συγχωρούν τους δημόσιους άνδρες.
Και θα κλείσω με την ρήση του ΠΛΑΤΩΝΑ

«Εύκολα μπορούμε να συγχωρέσουμε ένα παιδί
που φοβάται το σκοτάδι.
Της ζωής αληθινή τραγωδία όμως είναι
άντρες να φοβούνται το φως»